Phía sau cái chết là những sự bất ngờ

Tôi cảm thấy rất vui và vinh dự khi được là một trong những người đầu tiên xem bộ phim này. Cũng là một sự tình cờ, cũng là một cái duyên. Bộ phim tốt nghiệp của một đạo diễn trẻ này đã đem lại cho tôi nhiều cảm xúc, cái mà tôi và anh vẫn hay đùa rằng là "trạng thái tự kỷ". 

Lần đầu tiên xem bộ phim trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt, đúng theo nghĩa của từ "xem". Vì laptop mất driver (trình điều khiển thiết bị) nên không thể nghe gì cả, thậm chí còn phải xem trong tình trạng bị giật hình. Nhưng có cái gì đó từ bộ phim thôi thúc làm tôi không thể đợi đến lúc có đủ hình và tiếng để xem. Và trong hơn 20 phút của một phim ngắn tốt nghiệp đó, tôi đã đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Nói thật rằng trước khi xem, tôi không nghĩ đạo diễn có thể làm một phim như vậy, vì tôi đã từng xem vài phim tốt nghiệp khác và đều nhàn nhạt như nước ốc luộc, chẳng có gì để nói ngoài chuyện anh ta đã được tốt nghiệp. Những suy nghĩ đó của tôi đã phải thay đổi từ những cảnh đầu tiên cho đến cuối phim - lúc tôi hoàn toàn thất thần và vẫn chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra.
Phía sau cái chết có một câu chuyện hay và cách kể chuyện quá tuyệt vời. Lấy cảm hứng từ tác phẩm Blaze của Stephen King, bộ phim kể về một anh đần bán đồ chơi quay số bị sai khiến bởi một thanh niên què đã chết - kẻ mà anh phải mang ơn cứu giúp. Đổi lại, anh phải bắt cóc những đứa trẻ và đưa về nhà chứa bán cho bọn chăn người, lấy tiền cho tên què. Từ đó, số phận mỗi nhân vật chính được phơi bày bằng những đoạn phim đan xem một cách tài tình giữa hiện tại và quá khứ, giữa thực và ảo, giữa người sống và người chết. Câu chuyện ly kỳ cùng với sự lẫn lộn có nghệ thuật về thời gian đã là một viên gạch lớn tạo nên thành công của bộ phim.
Bên cạnh câu chuyện hay, Phía sau cái chết có những góc quay rất đẹp và những cú máy táo bạo, khác biệt. Phong cách quay của phim rất Tây, rất Hollywood. Nhưng cái đáng khen là ở chỗ nó lại truyền tải được nét Việt Nam trong đó, nó không biến bộ phim thành một món "salad rau muống". Quay phim đã làm người xem bất ngờ với những đại cảnh không chỉ đơn thuần là cảnh đẹp mà còn mang cả tâm trạng của bộ phim đổ vào đôi mắt họ, trong khi đường từ mắt tới tim thì không xa lắm. Bên cạnh đó là những cảnh cận được khai thác triệt để để giúp diễn viên lột tả cảm xúc một cách chân thực và mạnh mẽ nhất. Những góc quay cận khá đẹp và bật lên được tác dụng của nó, làm cho cảm xúc nhân vật được người xem "thấy" rõ hơn và thuyết phục hơn. Tuy nhiên phim lại có khá nhiều góc máy tĩnh (giống như đa số phim Việt Nam khác). Trong những cảnh cận mặt, giá như có thêm một chút động vào, có lẽ cảm xúc của nhân vật sẽ đi vào người xem một cách trọn vẹn nhất.
Về phần dựng phim, khó có thể tìm được lỗi nào hay yếu điểm nào (ít nhất là đối với trình độ của tôi hiện giờ) để chê trách. Ngoài phần chuyển cảnh khá sơ sài, đôi lúc nặng nhọc và mang màu sắc tài liệu, phần dựng của phim lại một trong những điểm sáng. Cách dựng đã hoàn toàn thể hiện được hết sức mạnh vốn có của câu chuyện và óc thẫm mỹ mà đạo diễn đưa vào bộ phim, mà hoàn hảo  nhất có lẽ là cái kết của phim. Sự kết hợp, hoán chuyển, khéo léo "trộn lẫn" thời gian, làm cho quá khứ và hiện tại dù lẫn vào nhau nhưng vẫn rạch ròi, dù là hai nhưng cùng tạo nên một nỗi đau sâu thẳm.
Về kỹ thuật, kỹ xảo, có một số đoạn chưa được tốt lắm. Ánh sáng trong vài cảnh đêm bị lộ nhiều quá, nếu khán giả sành phim sẽ có thể nhận ra ngay đó là ánh sáng "giả". Màu sắc của phim dù tạm ổn so với mặt bằng phim Việt, nhưng vẫn có vấn đề. Đa phần màu sắc của phim được blend hơi nặng tay, khiến đôi lúc người xem có cảm giác đang xem một clip ca nhạc hơn là một bộ phim vì nó không gợi chất điện ảnh. Điều này cũng không khó hiểu bởi kỹ thuật của chúng ta còn hạn chế, hầu hết các phim hiện nay đều làm hậu kỳ ở Thái Lan hoặc Hàn Quốc. Trong khi đó một phim tốt nghiệp làm được như thế này đã là rất đáng quý. Tôi vốn không thích những phim cứ hễ kể chuyện quá khứ là phải màu xám đi, nhưng ở Phía sau cái chết, điều này rất hợp lý và có tác dụng tiên quyết trong sự thành công của đoạn cao trào cuối phim. Màu xám trong lúc tên què ngụp lặn trong nước, màu sáng trong lúc bà mẹ lao đi tìm con. Hai tông màu liên tục hoán chuyển cộng với hiệu ứng âm thanh, âm nhạc và khung hình làm cho người xem cảm thấy nghẹn ngào, và hơn hết, đó là một đoạn cao trào thật sự đạt đỉnh. 
Diễn viên cũng là một điều bất ngờ bởi diễn xuất tự nhiên. Nhìn chung các vai đều khá tròn, tuy không có vai nào đạt điểm 10 toàn diện, kể cả nững diễn viên chuyên nghiệp. Vai anh đần rất thú vị và diễn viên đã rất cố gắng gột tả nhân vật của mình. Tuy nhiên anh không giữ được cái thần đó suốt phim, trong vài đoạn, anh bị lạc khỏi nhân vật của mình nhưng cũng không quá xa, vẫn có thể chấp nhận được. Ví dụ như lúc anh được tên què đưa về chỗ ở mới, anh diễn giống một bệnh nhân tâm thần hơn một thằng đần; hoặc khi anh nhận thức được việc làm sai trái của mình, anh "tỉnh" quá mức cần thiết nên lắm lúc anh không phải thằng đần nữa. Vai tên què là một vai diễn lạ. Diễn viên nhìn chung đã thể hiện được thần thái của nhân vật, nhưng đôi lúc anh diễn khá phô. Có lẽ nếu anh bớt trừng mắt và hất cằm, vai diễn của anh sẽ tròn trịa hơn. Tuy vậy, thằng què trong những cảnh quá khứ lại rất thuyết phục. Vai bà Sáu cũng đã được diễn viên làm tốt, chị đã ác đủ để người xem biết nhân vật của mình là ai, tuy nhiên lại chưa đủ ác cho chính nhân vật của mình. Cái tàn nhẫn trên gương mặt chị khá ổn, nhưng đài từ làm cho chị "mất phong độ" của một bà chủ chuyên chăn người. Cái ác mà chị đã thể hiện chưa đủ để trở thành kẻ cầm đầu của những chuyện động trời như cưa chân trẻ con. Vai bố dượng gây chú ý ở câu chửi thề tục nhưng lại thanh, bởi nó được phát ra một cách rất tự nhiên, như là từ miệng một thằng cha bợm nhậu chứ không phải diễn viên. Nếu lúc trẻ ông không đội một đầu tóc giả rối bù nhù thì vai diễn này thật sự sẽ tròn trịa.
Âm nhạc và âm thanh của phim tuy không mấy mới lạ nhưng đã được làm rất tốt. Âm thanh trung thực, không leng keng như nhiều phim Việt làm cẩu thả khác, đem đến sự đồng cảm chân thực nhất từ phía người xem. Âm nhạc đồng điệu với tâm trạng phim đã là một trong những công cụ đắc lực trong việc truyền tải cảm xúc giữa nhân vật và khán giả.
Nhìn chung với một kịch bản tốt, cách kể chuyện tuyệt vời và những góc quay kiểu Hollywood, Phía sau cái chết là một bộ phim hay, đáng xem và học tập. Bộ phim sẽ mang lại cho người xem những hình ảnh có thể gọi là mãn nhãn và những cảm xúc mãnh liệt mà chân thật nhất về nỗi đau của nhân vật. Xem xong phim bỗng dưng tôi ngẫm nghĩ rằng nền điện ảnh VN trong một lúc nào đó đã chết, hy vọng với những tài năng trẻ hiện nay, phía sau cái chết sẽ là một sự hồi sinh.

P/S: Lần đầu xem phim này, hãy chỉ xem hình thôi, tắt tiếng đi!
Xem tiếp >>

Cảm giác không tên

Ngồi gục đầu bên xác chết của tâm hồn, tôi thấy mình đau khổ. Một cảm giác hời hợt, lõng lẽo trong những nút thắt buột linh hồn này với cuộc sống, với những hơi thở trần tục. Nỗi buồn nở một nụ cười gượng gạo. Con tim đập thổn thểnh, mệt nhoài. Tôi đi trong chơi vơi giữa đêm tối. Tôi cô đơn dù không một mình, tôi lạnh lẽo dù đang ân ái.
Đâu đó nơi đáy lòng tôi có một màn hoà nhạc. Trái tim rung rung trong những tiếng dương cầm lãnh lót, chuốt nhọn như mũi chông, lao đi vùn vụt, cắm phập vào khoảng không u tối giữa lưng chừng những cảm giác mà tôi không biết gọi là gì. Rồi tiếng vĩ cầm loe loét cứa những đường dài rỉ máu lên vết thương còn chưa lành lặn của một tâm hồn đang nức nở. Những cảm giác lạ kỳ, siết chặt lấy nhau, cắn xé nhau, yêu thương nhau. Nó cười vồn vã, nó khóc tức tưởi. Nó yêu, nó ghét và giờ đây nó hận. 
Trong cái rét đầu đông nực cười của một miền nóng nực, tôi nhiều đêm không ngủ. Khi đêm thì thầm vỗ về những giấc ngủ quanh tôi, tôi đang cười đùa bỡn cợt với những tâm sự riêng tư, với những người bạn mới mà tôi gọi là những cảm giác không tên. Chúng, kẻ cầm dao, người cầm mác đang cố giết chết tôi, cắt tôi ra từng đoạn, xẻ tôi ra từng mảnh. Nhưng tôi vẫn cười, vẫn khóc, vẫn như một "con nai vàng ngơ ngác". Ai có thể giết chết tôi? Bất kỳ ai! Ai có thể dập tắt tâm hồn tôi? Không ai cả!
Chợt thấy buồn cười khi nhớ ra tôi đã nói với ai đó rằng tôi đang buồn. Tôi có vui bao giờ! Chẳng qua chỉ là những màn hài kịch, chẳng qua chỉ là một con người khác thích ánh sáng mặt trời đang cười đùa nói năng đủ thứ. Đấy là tôi nhưng không phải là tôi. Tôi vẫn còn đấy nhưng tôi rất xa xăm. Tôi là con ốc mượn hồn, mượn luôn thân xác. Tôi đồng thời sống và tồn tại, chỉ không biết khi nào mà thôi. Khi nào tôi sống, khi nào tôi tồn tại, chính tôi cũng không phân biệt được.
Tôi nghĩ lúc này tốt nhất nên trò chuyện với chính mình. Tôi vừa nói chuyện với một người và đã phải nhấn Delete rất nhiều lần. Tôi không nghĩ mình đã nói những gì mình muốn nói, và cũng không chắc mình muốn nói gì. Tất cả chỉ là những ký tự đã được chuyển thành dấu chấm hỏi và chấm than. Nhưng điều tôi cần là một dấu chấm hết!
Đọc đến đây, người ta có thể kết luận rằng tôi hoàn toàn điên dại. Vâng! Có thể! Nhưng hãy chờ xem tôi điên như thế nào.
Xem tiếp >>

Không thể gọi "Em hiền như ma sơ" là một bộ phim

Vâng có lẽ đúng là như thế. Và vì vậy trong bài viết này tôi xin được gọi thẳng tên Em hiền như ma sơ (EHNMS) chứ không dùng từ "phim" hay "bộ phim".
Hôm nay có vé (không biết là vé mời hay ưu đãi, giờ vẫn chưa phải gửi lại tiền) đi xem EHNMS ở rạp Đống Đa. Trước đó tôi đã đọc một vài bài báo về EHNMS, tất cả đều đi đến một kết luận đây là một phim nhảm. Điều đó làm tôi cảm thấy háo hức, càng muốn xem hơn, vì từ xưa đến nay dù phim VN rất tệ nhưng hình như chưa phim nào bị gọi là... nhảm cả. Bước vào rạp, tôi vừa sốc vừa sướng vì chỉ khoản 20 người đến xem, ngồi lèo tèo ở những hàng ghế cuối. Và thật sự sau khi xem tôi đã được mở rộng tầm mắt và biết được thế nào là một phim nhảm. EHNMS thật sự nhảm từ đầu đến cuối, từ trong ra ngoài, nói chung là từ A đến Z!

Đầu tiên là tựa đề không hề ăn nhập gì với nội dung. Thông thường các nhà làm phim muốn đặt tên phim theo một cách bí ẩn để khơi gợi sự tò mò của khán giả và hướng bước chân của họ đến rạp. Đó là một nghệ thuật. Và sau khi xem phim khán giả nào cũng sẽ tự trả lời được tại sao phim lại có tựa đề như thế. Nhưng đối với EHNMS thì hoàn toàn không, không hề có gì liên hệ giữa 5 từ "em hiền như ma sơ" với nội dung của nó. Có chăng phần đông nhân vật trong EHNMS là ma sơ. Sự không liên hệ này thể hiện sự hời hợt, thiếu chất xám của những người làm công tác kịch bản trong EHNMS.
Tiếp theo là phần kỹ xảo, kỹ thuật của EHNMS. Hoàn toàn nực cười và nhảm nhí. Những cảnh đánh nhau được dàn dựng theo kiểu khua tay múa chân. Cả bọn giang hồ như một lũ hề đang đưa thân cho người khác đánh, và chỉ biết ngã, lộn nhào, rồi rên rĩ. Xem những cảnh này giống như đang ngồi trong một gánh xiếc ngoài trời. Tôi không nghĩ ê kíp EHNMS có một chỉ đạo võ thuật. Và tôi cũng không nghĩ đạo diễn có tí hiểu biết nào về võ thuật và võ thuật trong điện ảnh. Điều đó làm cho những cảnh đánh nhau xem giống cải lương hơn là phim, lốc cốc len ken, vui vui nhục nhục. Khi xem trailer EHNMS từ một màn hình khá xa ở Megastar, tôi đã thoáng thấy chiếc trực thăng đuổi theo chiếc xe mô tô và đã cảm thấy hứng thú với nó. Nhưng khi xem kỹ lại thì nhiều lúc tôi không dám nhìn vì xấu hổ giùm ê kíp làm hiệu ứng của EHNMS. Chiếc trực thăng 3D được vẽ một cách sơ sài kèm với những hiệu ứng khỏi lửa mà thoáng nhìn cứ tưởng trò chơi điện tử. Tôi và nhiều người khác không thể nhịn cười được khi thấy trong rạp lại xuất hiện những hiệu ứng còn thua phim làm chơi của học sinh đăng trên mạng. Hai diễn viên nữ đứng giữa một rừng lửa đạn nhưng không hề hấn gì, cứ nhảy cỡn lên như "điên". Có cả vài tia đạn (xử lý trên máy tính) bắn vào chiếc xe nhưng sau đó chả thấy vết tích gì. Hai "nàng" cứ giả vờ sợ sệt rồi phóng xe đi. Đạo diễn cố tình tạo ra những kỹ thuật ngây ngô để chọc cười khán giả? Nếu thế thì đạo diễn đã lầm to và tạo ra một sự phản tác dụng kinh khủng. Tốt nhất đây nên là một bộ phim hoạt hình!
Không thể không nhắc đến bộ mặt của EHNMS - bộ mặt đối diện với khán giả - diễn viên. Tất tần tật diễn viên từ chính đến quần chúng đều diễn một cách ngây ngô và không có nhân vật nào ra nhân vật nào. "Tập đoàn ma sơ" có vẻ là ngô nhất, đến nổi đôi lúc họ khiến tôi nghĩ cái tu viện kia là một bệnh viện tâm thần và họ là những bệnh nhân. Các sơ thoại như sắp lên vọng cổ đến nơi, gương mặt trát phấn trắng bệt gượng gạo. Khi họ khóc là lúc tôi cười, họ cười thì tôi ngao ngán lắc đầu. Những tên giang hồ, từ đại ca đến lính quèn thì, như đã nói, là một đám hề không hơn không kém, chỉ biết múa may quay cuồng trước ống kính và làm những động tác giả không thể chấp nhận được. Giang hồ không làm người xem sợ và căm ghét (đối với bối cảnh trong EHNMS) mà lại gây cảm giác nực cười và... thương hại. Các vị cảnh sát (nhất là sếp nữ) thì đã không thể hiện mình giỏi chuyên môn nghiệp vụ đã đành, lại vạch áo cho khán giả xem mình "dốt" đến mức nào. Và cái dốt đó đã lên đến đỉnh điểm khi vị sếp nữ gọi ma sơ Phước Thọ là... linh mục?! Nói về những diễn viên chính, ai cũng có cái để nói. Điều đáng khen ở đây là sự cố gắng và có duyên của Siu Black. Chị đã làm khá ở một số đoạn, tuy nhiên, như một vài báo đã nhận xét, chị diễn "kịch" quá. Ở một số khác chị vẫn mắc lỗi đọc thoại, nghe như trẻ nít lên ba nói vậy. Nhưng dù sao chị cũng đáng có một lời khích lệ cho những cố gắng của mình. Đồng hành cũng vai diễn của Siu là vai diễn của Anh Thư - một diễn viên khá thành công ở những phim truyền hình và điện ảnh khác. Tuy nhiên ở EHNMS, sau một thời gian không gặp lại Thư trên màn ảnh, tôi thật sự bị sốc và tự hỏi "Anh Thư đó sao?". Thư diễn như không hề biết diễn, Thư đọc thoại, ngắt thoại không đúng chỗ... mặt chị đơ ra trong suốt EHNMS. Và nếu không có bộ áo nâu sòng cùng với cái chắp tay mô phật thì không thể nhận ra vai diễn của Thư là một ni cô. Thư đã không lột tả được tí gì vẻ ngoài của một ni cô, mà lại đi đứng giống một người mẫu hơn. Sự mạnh mẽ của một con nhà võ cũng không hề thấy ở Thư, thậm chí trong những cảnh đánh nhau Thư cũng chỉ... thọt chân thọt tay mà thôi. Vai một ni cô giỏi võ là một vai khá thú vị nhưng Thư đã hoàn toàn thất bại. Thư không hợp với vai này, bây giờ và không bao giờ. Khánh Thi có vẻ là đáng thương nhất trong "sự vụ" EHNMS lần này. Cô xuất hiện như một con búp bê trong hình hài một đã nữ. Mặt cô ngầu lại một cách đáng thương và cô càng thể hiện mình là xã hội đen bao nhiêu thì trông cô yếu ớt và dở hơi bấy nhiêu. Có lẽ Khánh Thi không có duyên với điện ảnh khi có một khởi đầu không thể thảm hơn như vậy. Trong 4 diễn viên chính còn lại Trấn Thành. Trường hợp của anh cũng tương tự như Siu, đã cố gắng rất nhiều để thể hiện nhân vật của mình, và anh đã làm được. Tuy nhiên điều đáng nói ở đây là anh đã làm quá lên, gây phản cảm và cảm giác ghê tởm cho khán giả. Anh làm cho khán giả cười thật sự mỗi khi xuất hiện (dù không nhiều), nhưng cái cười đó không mấy thiện cảm, đặc biệt là đối với nhân vật của anh. Tóm lại, hệ thống diễn viên của EHNMS là một đoàn tạp kỹ thứ thiệt! Có kịch, có cải lương, có xiếc, nhưng lại không có phim.
Về câu chuyện, EHNMS "bí ẩn" chẳng khác nào một xác ướp. EHNMS giống như một tập hợp những đoạn phim ngắn có cùng tuyến nhân vật gộp lại với nhau qua những cú chuyển cảnh "tay ngang". Những tình tiết không được phát triển một cách hợp lý, cách lý giải những khúc mắt khó hiểu, và những hành động lạ kỳ của nhân vật... khiến có khán giả chỉ biết cười mà không thể hiểu nỗi mình đang xem cái gì. Có lẽ những nhà làm phim đã vắt óc ra tưởng tượng và trí tưởng tượng của họ đã vượt ra ngoài giới hạn của lô gich cơ bản, điều đó là không thể chấp nhận được. Tôi nghĩ những người làm EHNMS đã cố gắng tạo ra một bộ phim hài ấn tượng, có nhiều cái mới, ví dụ như chen một chút mùi vị của phim ca nhạc vào. Nhưng phim ca nhạc mang tính chất sân khấu cao và vì thế có những điều phi lô gich có thể chấp nhận được. Còn đối với những phim không phải là phim ca nhạc, chen nhạc vào một cách bất hợp lý như EHNMS thì càng làm cho nó trở nên nực cười và lỗi lô gich đã nặng còn nặng nề hơn, biến EHNMS thành một vở cải lương không hát vọng cổ vài bài bản.
Nhìn một cách tổng quát về bộ phim, mặt dù đã rất cố gắng nhưng tôi vẫn không thể tìm ra điểm nào đáng khích lệ. Tôi khẳng định ê kíp làm EHNMS đã không đủ năng lực để thực hiện một bộ phim có thể gọi là chấp nhận được. Và vì vậy EHNMS là một sản phẩm dỡ chừng mà đến nay tôi không biết xếp vào thể loại gì. Tất cả những lý do trên đã lý giải vì sao EHNMS lại không thể là một bộ phim.
Muốn làm nghệ thuật cần phải có năng lực và hơn hết là cái tâm. Thiết nghĩ những nhà làm phim nếu chưa biết, chưa đủ năng lực hãy cố gắng học hỏi và hãy "suy nghĩ bảy năm trước khi làm một bộ phim". Hy vọng rằng ê kíp EHNMS sẽ rút ra được bài học lớn từ lương tâm nghề nghiệp của chính mình. Nếu yêu điện ảnh,  hãy tiếp tục học hỏi và làm phim khi sẵn sàng một cách thực thụ. Đừng viện lý do kinh phí (vì bạn không đủ tiền nên cho ra những tác phẩm rẻ tiền), vì không phải ai cũng là Robert Rodriguez làm ra được El mariachi. Luôn có những cách làm điện ảnh khác nhau mà ở đó điện ảnh thật sự là nghệ thuật.
Câu hỏi cuối cùng của tôi là tại sao HKFilm và Sallywood dám bỏ tiền đầu tư, Thiên Ngân dám phát hành một EHNMS như thế này? Tất cả danh tiếng của họ gầy dựng bao lâu nay dường như đang bị các ma sơ vùi dập không thương tiếc.
Xem tiếp >>